Kiedy pojawiają się pierwsze, ciepłe promienie wiosny czujemy nieodpartą potrzebę wyjścia do ogrodu, na taras, balkon. Wyglądamy przez okno i… widok nie zachęca, przypomina plac budowy po lekkim liftingu. Prawdopodobnie nagle przypominamy sobie o projekcie ogrodu i rozpoczynamy poszukiwania w internecie. Zadając sobie wiele pytań: jakiego ogrodu potrzebuję, kto i kiedy go zrealizuje, szukamy pozornie sprytnych rozwiązań. Ponieważ czas nie jest naszym sprzymierzeńcem z nadzieją przeglądamy oferty na gotowy projekt ogrodu.
Marka Nike zaprasza do tworzenia własnych butów w ramach tzw. customizacji – można wybrać kolor, materiał oraz nadruk. Każdego dnia, na całym świecie Starbucks sprzedaje kawę w spersonalizowanych kubkach. Dlaczego zatem tworzone są oferty na gotowy projekt ogrodu lub domu? Buty „wyjdą z mody”, kawę wypijemy, a kubek wrzucimy do kosza, natomiast ogród zostanie z nami na wiele lat. Projekt ogrodu to nie masowy, lecz niezwykle zindywidualizowany „produkt”.
Projektowanie ogrodów – czy to sztuka?
Cofnijmy się w czasie, do 1883 roku. To właśnie wtedy Monet kupił gospodarstwo w Giverny, które dzisiaj jest jednym z najsłynniejszych ogrodów. Monet był nie tylko artystą, ale i ogrodnikiem. Zaaranżował przestrzeń w tak wyjątkowy sposób, że stała się ona niezwykłą inspiracją dla tego impresjonisty. Dlaczego ta przestrzeń była wyjątkowa? Obejrzyjcie obraz „Nenufary” oraz widok na tą część ogrodu, gdzie Monet zaplanował staw z liliami wodnymi. O każdej porze dnia, słońce odbija się w wodzie tworząc różne obrazy. To światło rozgrywa wszystko! Talent artysty w połączeniu z inspiracją płynącą z przyrody, ogrodu wykreował dzieła, które dzisiaj zapierają dech w piersiach. Cała przestrzeń została podporządkowana potrzebom artysty. Przestrzeń podzielił na wnętrza, w każdym zaaranżował odpowiednio nasadzenia z drzew, krzewów, bylin, pnączy. Stworzył indywidualny projekt ogrodu.
współcześni artyści sztuki ogrodowej
Wracając do teraźniejszości, czas na przedstawienie kogoś, kogo mamy na wyciągnięcie ręki. Oto Piet Odulf, ikona ogrodowej sztuki projektowania. Można nie znać nazwiska tego artysty, ale jego naturalistyczne ogrody są tak charakterystyczne, że trudno pomylić ich twórcę z kimś innym. Holenderski twórca zasyłanął projektem ogrodu High Line Park (często zwanym parkiem pośród chmur). Dzięki Odulfowi rozpoczął się trend na wprowadzanie nasadzeń bylinowych w przestrzeniach publicznych. High Line Park jest właśnie takim miejscem. Projektem ogrodu, w którym forma wynika z funkcji. Liczne podesty, ławki mają tworzyć miejsca do odpoczynku dla mieszkańców i turystów. Naturalistyczne nasadzenia podkreślają dzikość i industrialność miejsca. Projektowanie ogrodu, parku było odpowiedzią na potrzeby mieszkańców. A sam projekt ogrodu nie powstał w oderwaniu od kontekstu – miejsca, przez które przebiegała dawna linia kolejowa.
Projektowanie ogrodów, podobnie jak projektowanie domu jest odpowiedzią na bardzo indywidualne potrzeby człowieka. To sztuka aranżowania przestrzeni tak, by spełniała oczekiwania użytkowników, była ergonomiczna, czasem podążająca za trendami i możliwa do realizacji.
projekt konce[cyjny ogrodu
Projektowanie ogrodów to bez wątpienia proces. Jego integralną częścią jest analiza miejsca w ujęciu mikro i makro, rozmowa z inwestorem, poznanie potrzeb użytkowników ogrodu. Podobnie do badaczy społecznych, osoby projektujące ogrody (architekci, projektanci) szukają i analizują potrzeby klienta. Przede wszystkim istotnym działaniem przed opracowaniem projektu ogrodu są liczne szkice, szukanie inspiracji w innych dziedzinach (sztuce, architekturze), rozmawiają, robią burze mózgów. Przede wszystkim w mojej pracy często korzystam z narzędzi myślenia projektowego (ang. design thinking). Opracowuję mapy empatii, persony, generuję pomysły i prototypuję. Dla mnie prototypem usługi jest właśnie projekt koncepcyjny. Po jego prezentacji, analizie i uwagach klienta przygotowuję projekt ogrodu „skrojony” na miarę potrzeb jego użytkowników.
projekt wykonawczy ogrodu
Z pewnością integralną częścią projektu ogrodu są rysunki techniczne, listy roślin, projekt małej architektury, plansze z produktami do aranżacji wnętrz, projekt oświetlenia. Niewątpliwie, taka pełna dokumentacja stanowi projekt wykonawczy, który umożliwia firmie realizację ogrodu.
Istotną częścią projektu ogrodu jest projekt nasadzeń. Niewątpliwie tutaj mamy wyjątkowe pole do popisu. Wiedza na temat roślin to lata nauki i praktyki projektanta, architekta krajobrazu. Forma i propozycja roślin do danego ogrodu wynika z koncepcji projektowej, ale – a może nawet przede wszystkim – warunków, w jakich się znajdujemy. Ogród na skarpie ma inne wymagania od ogrodu położonego w lesie. Rośliny na rabatach cienistych nie sprawdzą się w ogrodach słonecznych. W odniesieniu do przyrody nie możemy myśleć szablonowo, natura jest niezwykle różnorodna i rządzi się własnymi prawami. Warto to uszanować, jeśli chcemy cieszyć się pięknym ogrodem. Korzystać z rodzimych gatunków, rozsądnie dobierać obce, tak by nie zdominowały naszych roślin.
Dlatego trudno zgodzić mi się z tym, że istnieje coś takiego jak gotowy projekt ogrodu. Nie ma dwóch takich samych osób. Świat jest różnorodny. Przestrzenie, które użytkujemy są dostosowane do naszych potrzeb, indywidualne i niepowtarzalne tak jak my. W przypadku projektu ogrodu chodzi także o coś więcej. O dopasowanie się do warunków, do przyrody, jakie daje nam dana przestrzeń. Konkludując na zakończenie, myślenie w kategoriach „gotowy projekt ogrodu”, „modułowy projekt ogrodu” to pewnego rodzaju pułapka. Finalnie taki „gotowy” projekt może po prostu nie wyrosnąć w naszym ogrodzie, a my znowu zostaniemy z nieciekawym widokiem za oknem.
